ΜΟΥΣΙΚΟ ΔΙΚΤΥΟ
Του Αλμπέρτου Λεβή

Mουσικό δίκτυο

Και το μεν 1996 ήταν δίσεκτο και δικαίως του φορτώσαμε όλες τις κακοτυχίες μας... Για το 1997 όμως, τι θα πούμε ότι ήταν... τρίσεκτο; (εδώ γελάνε...). Γιατί έτσι γίνεται κάθε τέλος του χρόνου: όλοι λέμε «αμάν, να φύγει αυτή η χρονιά, να μπει η καινούρια...» λες και ο χρόνος από μόνος του φέρνει τα καλά ή τα κακά που μας συμβαίνουν... Ας ελπίσουμε πάντως ότι αυτή τη φορά, θα είμαστε τόσο ευχαριστημένοι από την καινούρια χρονιά που δε θα θέλουμε να φύγει...

Μέσα σ’ όλα αυτά, μας προέκυψαν και τα rave parties μετά ναρκωτικών... Και έλαμψε πάλι το δαιμόνιο της ασχετοσύνης και της παραπληροφόρησης: σε διάφορες εφημερίδες διαβάσαμε ότι «εξαπλώνεται στην Ελλάδα η επικίνδυνη μόδα του ρέιβ», «οι Έλληνες γονείς μαθαίνουν τώρα τι σημαίνει ρέιβ», «Ομολογία-σοκ νεαρών: μας αρέσει το ρέιβ και μας εκφράζει» (ναι ,ναι, τέτοιο απίστευτο έγκλημα!). Αν δεν καταλάβατε καλά, το ρέιβ είναι που φταίει για το ότι νέα παιδιά γίνονται θυσία στο βωμό των ναρκωτικών και όχι οι διαλυμένες οικογένειές τους, η φτώχεια, η ανεργία, η έλλειψη σωστής ανατροφής και παιδείας, που τα αναγκάζουν να αναζητήσουν τη λύση των προβλημάτων τους σε σκόνες και υγρά και όχι σε κάτι δημιουργικός. Σαν μουσικός (έστω και μη επαγγελματίας), βρίσκω ότι το rave έχει περιορισμένες δυνατότητες έκφρασης. Δεν παύει, όμως να είναι μουσική-ένας έντεχνος συνδυασμός ηχοχρωμάτων και συχνοτήτων-και σε καμιά περίπτωση δε συνεπάγεται πως όποιος ακούει αυτή τη μουσική είναι οπωσδήποτε υποψήφιος ή ήδη ναρκομανής. Αναρωτιέμαι, αν κάποιος οργάνωνε ένα πάρτι όπου οι συμμετέχοντες θα έπαιρναν τα ναρκωτικά τους με μουσική υπόκρουση π.χ. το Bolero του Ravel, θα βρισκόντουσαν άνθρωποι να πούνε πως «εξαπλώνεται στην Ελλάδα η επικίνδυνη μόδα της συμφωνικής μουσικής»; Ας σοβαρευτούμε λιγάκι και αν θέλουμε να εξαλειφθεί η μάστιγα των ναρκωτικών, ας κοιτάξουμε να εξαλείψουμε τις πραγματικές αιτίες της. Το rave, όπως και το rock (που είχε και αυτό κατηγορηθεί παλιότερα για τα ίδια πράγματα, εξαιτίας του κινήματος των χίπηδων) είναι απλά και μόνο δυο από τα πολλά μουσικά είδη που δημιούργησε και συνέχεια δημιουργεί ο άνθρωπος...

Στο προηγούμενο Μ.Δ. είχαμε γράψει ότι θα προσπαθούσαμε να πάρουμε μια συνέντευξη από τις ΤΡΥΠΕΣ. Δυστυχώς, πάλι δε στάθηκε δυνατό να γίνει αυτό, όμως μετά από τηλεφωνική επικοινωνία που είχαμε με τον υπεύθυνο δημοσίων σχέσεων του συγκροτήματος, συμφωνήθηκε ότι η συνέντευξη θα δοθεί μέσα στον Φεβρουάριο, έτσι ώστε να μπει στο τεύχος του Μαρτίου. Ίδωμεν... Προς το παρόν, εξασφαλίσαμε κάτι άλλο, πιο ξένοιαστο, ανέμελο, ανένταχτο και μερικές φορές συνειδητά (και άρα φαινομενικά) ασυνάρτητο. Είναι οι...

ΑΕΡΑ ΠΑΤΕΡΑ

Μια συνέντευξη εντελώς χύμα

Με τα παιδιά που μετέχουν στην ομάδα, που αποκαλείται ΑΕΡΑ ΠΑΤΕΡΑ, γνωρίστηκα εδώ και μερικά χρόνια, πριν ακόμα γίνουν αρκετά γνωστοί. Συναντιόμασταν σε συναυλίες και άλλα happenings, όπου τα λέγαμε και παίζαμε, ο καθένας με το δικό του σχήμα. Έτσι, δεν ήταν δύσκολο να εξασφαλίσω την "έγκρισή" τους για μια συνέντευξη και να βρεθώ στη μονοκατοικία που αποτελεί το στέκι τους και για μερικούς από αυτούς και το σπίτι τους.

Φυσικά η συνέντευξη αυτή ήταν απόλυτα ταιριαστή με το όλο κλίμα της ομάδας. Ανάμεσα σε ερωτήσεις και απαντήσεις (που πολλές φορές γεννούσαν έναν πολύ ενδιαφέροντα διάλογο), άλλοι έπαιζαν τάβλι, άλλοι δοκίμαζαν διάφορα μουσικά όργανα και γενικά επικρατούσε ένα κλίμα ανεμελιάς και ξενοιασιάς. (Το τι τράβηξα όμως μετά στην απομαγνητοφώνηση δε λέγεται...). Το αποτέλεσμα είναι αυτό που διαβάζετε (και ελπίζω ότι δεν είναι και τόσο χάλια...).

Πώς διαλέξατε αυτό το όνομα "ΑΕΡΑ ΠΑΤEΡΑ";
ΤΖΙΜΗΣ ΕΥΘΥΜΙΟΥ (τραγουδιστής και κλαρινετίστας): Κοίτα, για τη σημασία της έκφρασης, ένα λεξικό θα μπορούσε να απαντήσει καλύτερα, εγώ όμως θα σου πω τι σημαίνει για μας. Είναι μια μέθοδος να κάνεις τα πράγματα... αβίαστα, αυτόματα, προσπερνώντας δηλαδή την «επιφανειακότητα» της συνείδησης.

Τελικά, τι είναι οι ΑΕΡΑ ΠΑΤΕΡΑ; Μουσικό συγκρότημα; Ομάδα;
ΤΖΙΜΗΣ: Είναι ΑΕΡΑ ΠΑΤΕΡΑ... Είναι κάποιοι άνθρωποι οι οποίοι δεν έχουν καμιά γνώμη για τον εαυτό τους ότι είναι εξειδικευμένοι, διαφορετικοί από τους άλλους ανθρώπους και τους αρέσει να παίζουν εκφραζόμενοι, πότε μουσική, πότε χαρακτική, πότε παιχνίδια πόλης, πότε οτιδήποτε άλλο...

Πότε και πώς ξεκίνησε και αναπτύχθηκε αυτή η φάση των ΑΕΡΑ ΠΑΤΕΡΑ;
ΤΖΙΜΗΣ: Σαν μουσικό συγκρότημα παίξαμε πρώτη φορά το '89, στο φεστιβάλ της Μυκόνου. Ήταν η πρώτη μας συναυλία δηλαδή, σ’ ένα φεστιβάλ φιλόδοξο. Ήταν και η πιο ολοκληρωμένη μας συναυλία, γιατί τα είχε όλα: δηλαδή πράγματα τα οποία συνέβαιναν συγχρόνως, κάτω στο κοινό, πάνω στη σκηνή, μπροστά στη σκηνή από ανθρώπους που χορεύανε, κάνανε περίεργα πράγματα, σ’ ένα βουνό από πίσω όπου συνέβαιναν άλλα εικαστικά περίεργα πράγματα... υπήρχε μια μορφή κατασκήνωσης, όπου συμμετείχαμε με μια δική μας «τέντα», με δική μας σημαία, πανό με μηνύματα και όπου στεγαζόντουσαν τριανταπέντε άνθρωποι που έκαναν τις διακοπές τους εκείνο το δεκαήμερο μ’ αυτό τον τρόπο...υπήρχε δηλαδή ένα συλλογικό πνεύμα. Εκεί τοποθετούμε την αρχή, τήν ημερομηνία ίδρυσής μας ως συγκρότημα ΑΕΡΑ ΠΑΤΕΡΑ. Βέβαια, πιό πρίν, επί δύο χρόνια παίζαμε μουσική σ’ ένα studio, σ’ ένα conservatoire συγχρόνων ήχων που βρισκόταν στο Χολαργό και πρέπει να ομολογήσω ότι το 1985 είχε πρωτοκυκλοφορήσει ένα περιοδικό στην Κέρκυρα με τον τίτλο ΑΕΡΑ ΠΑΤΕΡΑ. Βασικός συντελεστής σε ‘κείνο το περιοδικό ήταν ο βασικός συντελεστής του συγκροτήματος, ο Ποιητής.

Υπάρχει τίποτε προετοιμασμένο στις συναυλίες που κάνετε;
ΤΖΙΜΗΣ: Ναι... γι’ αυτό όμως αρμόδιος να μιλήσει είναι ο προετοιμαστής μας. Εχουμε δυο προετοιμαστάς, οι οποίοι τα προετοιμάζουν όλα.
Π. ΔΗΜΗΤΡΙΑΔΗΣ (ένας εκ των προετοιμαστών): Φυσικά, υπάρχουν συγκεκριμένα τραγούδια. Πολλές φορές έχουμε παίξει και κάτι αυτοσχεδιαστικά. Ακόμη σε διάφορα φεστιβάλ έχουμε παίξει κομμάτια που ήταν αυτοσχεδιαστικά εν τη γενέσει τους και μετά πήραν μια συγκεκριμένη φόρμα.

Και το υπόλοιπο happening; Είναι και αυτό προετοιμασμένο -ή έστω ένα μέρος του- ή υπάρχει απλά ένα πλαίσιο δράσης.
Π. ΔΗΜΗΤΡΙΑΔΗΣ: Τα happenings είναι κυρίως οι δραστηριότητες της κολεκτίβας. Οι ΑΕΡΑ ΠΑΤΕΡΑ, όσο αφορά την εμπειρία τους με τα happenings, είχανε πάρει μέρος σε φεστιβάλ αυτοσχεδιασμού, έχουνε κάνει happenings συνδυάζοντας ηλεκτρονικά και ακουστικά όργανα, αλλά πάντα στα πλαίσια συναυλιών. Δηλαδή υπήρχε από πίσω το δεδομένο της κάθε συναυλίας. Δεν ήταν συνδυασμός και άλλων πραγμάτων. Όταν είχαμε και άλλα πράγματα μαζί, εκτός από τη συναυλία, δηλαδή ποιητική βραδιά ή κάποιες άλλες δραστηριότητες, κυρίως λειτουργούσαμε σαν κολεκτίβα.

Με τη φάση του δίσκου, πώς ταιριάξατε; Συναντήσατε κάποιες δυσκολίες λόγω του τρόπου δουλειάς που απαιτεί μια ηχογράφηση (δηλαδή συστηματική και μεθοδική διαδικασία);
Π. ΔΗΜΗΤΡΙΑΔΗΣ: Για την ηχογράφηση, περιοριστήκαμε κάπου στη στάθμη της ηχογράφησης, δηλαδή γράφαμε ένα-ένα τα όργανα, οπότε υπήρχαν οι βάσεις για τα τραγούδια και από πάνω ο αυτοσχεδιασμός έγκειται στο ότι υπήρχε πληθώρα ανθρώπινων μουσικών. Οπότε αναγκαστικά βγήκε αυτοσχεδιαστικό το αποτέλεσμα, έστω και αν υπήρχαν δεδομένες βάσεις, γιατί λειτουργήσαμε με το overdub (σημ. είναι η τεχνική του να ηχογραφεί κανείς ένα όργανο παίζοντας ταυτόχρονα με κάποιο ήδη προηχογραφημένο). Γιατί ο δίσκος ασχολείται με δομή είκοσι τραγουδιών-αυστηρά.

Υπάρχει προοπτική για επόμενο δίσκο;
Π. ΔΗΜΗΤΡΙΑΔΗΣ: Υπάρχει προοπτική και για επόμενο δίσκο των ΑΕΡΑ ΠΑΤΕΡΑ και για δίσκο της ΚΟΛΕΚΤΙΒΑΣ ΤΟΥ ΑΕΡΑ (γιατί δεν έχει βγάλει δίσκο ακόμη). Απλά θα μας ενδιέφερε και κάποια διαδικασία πέρα από την «πεπατημένη». Δηλαδή, συνήθως είτε κάνει κάποιος μια ανεξάρτητη παραγωγή, όπου κάνει μόνος του και τη διανομή των δίσκων είτε κάνει ένα συμβόλαιο με μια εταιρεία. Ήδη τώρα ο δίσκος έχει κυκλοφορήσει και σε βινίλιο και σε CD. Εμείς θέλουμε το βινίλιο να μην είναι ακριβώς κόπια του CD, αλλά να έχει και κάποια πράγματα επιπλέον... να είναι δέλεαρ και η αγορά του βινιλίου, για συναισθηματικούς λόγους. Είναι γοητευτικό το βινύλιο, από την άποψη ότι είναι κάτι απτό, σε σχέση με το CD...Βλέπεις τη βελόνα να περνάει πάνω από το αυλάκι καθώς "διαβάζει" τη μουσική, είναι σαν να παίζει ένα μουσικό όργανο. Ενώ το CD είναι καθαρά ένα μηχάνημα αναπαραγωγής ήχου.

Τι σχέδια υπάρχουν για το μέλλον;
Π. ΔΗΜΗΤΡΙΑΔΗΣ: Τα σχέδια ούτως ή άλλως παράγονται δυναμικά, γιατί αλλάζουν οι άνθρωποι, άλλοι φεύγουν, άλλοι έρχονται, αλλάζουν οι καταστάσεις, αλλάζουνε τα όργανα... Ήδη τώρα, σήμερα είναι η πρώτη φορά που δουλεύουμε με κάποιο PowerBook. Άρα λοιπόν η ίδια η μουσική μας οδηγεί στο να κάνουμε συγκεκριμένα σχέδια, παρά κάτι που το έχουμε φορμάρει εκ των προτέρων. Αν σκεφτούμε ότι, ειδικά εδώ στην Αθήνα που ζούμε, συχνά γίνονται «κρίσεις» στη μουσική. Για παράδειγμα, πριν από αρκετά χρόνια υπήρχε η «σκηνή» στην Πλάκα, τα πρώτα punk συγκροτήματα, η «σκηνή» της Creep κ.λπ.. Μετά, έπαψε να υπάρχει αυτό και υπήρχε το ΡΟΔΟΝ... Τώρα υπάρχουν πάρα πολλά μαγαζιά που παίζουν αρκετές εναλλακτικές μουσικές, κάτι αδιανόητο πριν λίγα χρόνια. Άρα λοιπόν τα σχέδιά μας διαμορφώνονται με το υλικό που έχουμε κατά περιόδους. Ουσιαστικά, μου είναι πολύ δύσκολο να κάνω κάποια πρόβλεψη, γιατί είμαι και μέσα στα πράγματα και δεν μπορώ να τα δω αντικειμενικά. Αν μη τι άλλο, είμαι αισιόδοξος για την εναλλακτική μουσική σκηνή στην Αθήνα τουλάχιστο. Βγαίνουν πάρα πολλά πράγματα τα οποία παλιότερα θα ήταν αδύνατο να βρεθούν.

Η ιδέα να ασχοληθείτε με διάφορα midi συστήματα, που δεν υπήρχανε παλιά στις συναυλίες σας, πώς σας ήρθε;
Π. ΔΗΜΗΤΡΙΑΔΗΣ: Δεν ήταν κάτι ξαφνικό, θέλαμε να το κάνουμε από παλιά, συγκεκριμένα από τις αρχές του 1988. Απλά τώρα άρχισε να γίνεται προσιτή αυτή η τεχνολογία στον κόσμο. Το είχαμε κάνει αυτό σε ένα studio, όπου είχανε κάποιο εξοπλισμό. Αλλά δικά μας μηχανήματα τώρα αρχίζουμε να παίρνουμε. Είναι αυτό που λέγαμε και πριν: Έχοντας στα χέρια μας καινούριο υλικό, μπορούμε να διαμορφώσουμε τη μουσική και το μέλλον μας.

Υπάρχουν κάποια σταθερά μέλη στο γκρούπ, κάποιος πυρήνας που πλαισιώνεται από άλλους μουσικούς;
Π. ΔΗΜΗΤΡΙΑΔΗΣ: Όχι, δεν υπάρχουν σταθερά μέλη. Δηλαδή, εκτός από το Μιχάλη και το Τζίμη, που είναι από το 1988, οι υπόλοιποι... μπαινοβγαίνουν.

Υπάρχει λοιπόν περίπτωση κάποια στιγμή οι ΑΕΡΑ ΠΑΤΕΡΑ να είναι τελείως άλλα άτομα από αυτούς που ξεκίνησαν τη φάση;
Π. ΔΗΜΗΤΡΙΑΔΗΣ: Μα είναι ήδη διαφορετικοί. Δηλαδή σαν ΑΕΡΑ ΠΑΤΕΡΑ είχαμε ξεκινήσει εγώ, ο Τζίμης και ο Ποιητής και από εκεί και πέρα ήρθαν άλλα άτομα.
ΓΙΩΡΓΟΣ Ο ΤΕΤΡΑΚΑΝΑΛΟΣ (ειδικός επί των midi κλπ): Ναι, ο Τζίμης προγραμματίζει μια εγχείρηση αλλαγής φύλου, θα μετατραπεί σε σαλιγκάρι, θα γίνει ερμαφρόδιτος, οπότε πάλι θα είναι μια αλλαγή αυτό στους ΑΕΡΑ ΠΑΤΕΡΑ. Γίνονται συχνά τέτοιες αλλαγές.

Τι έχει αλλάξει στους ΑΕΡΑ ΠΑΤΕΡΑ από την αρχή που εμφανίστηκαν μέχρι τώρα;
Π. ΔΗΜΗΤΡΙΑΔΗΣ: Μάλλον θα πρέπει να ρωτήσεις κάποιον άλλον, γιατί εγώ είμαι πολύ απαισιόδοξος, μου άρεσαν πιο πολύ οι ΑΕΡΑ ΠΑΤΕΡΑ όπως ήταν τότε. Οπότε, καλύτερα να απαντήσει κάποιος άλλος, που θα έχει μια πιο αισιόδοξη άποψη.
ΓΙΩΡΓΟΣ Ο ΤΕΤΡΑΚΑΝΑΛΟΣ: Εγώ δεν τους παρακολούθησα από την αρχή τους ΑΕΡΑ ΠΑΤΕΡΑ. Βασικά είδα το Τζίμη σε μια παραλία και με μάζεψε...
ΟΡΓΑΝΙΣΤΑΣ: Έχει αλλάξει πάντως κάτι... αυτή τη στιγμή είναι κάπως «τακτοποιημένα» τα πράγματα. Υπάρχει χάος και σήμερα, αλλά ακούγεται... παλιά δεν ακουγόταν καν.

Η επόμενη ερώτηση είναι αρκετά «παράξενη» για τους ΑΕΡΑ ΠΑΤΕΡΑ: Ποιες είναι οι μουσικές σας επιρροές;
ΤΖΙΜΗΣ: Κάθε φορά, υπάρχουν πάρα πολλές επιρροές, οι οποίες είναι διαφορετικές στον καθένα. Δηλαδή ο καθένας έχει κάποιες μουσικές επιρροές, οι οποίες δεν έχω καταλάβει αν βγαίνουν και στις μουσικές επιρροές της μπάντας. Βέβαια, ένας μουσικολόγος θα μπορούσε ν’ απαντήσει καλύτερα.

Δηλαδή, σαν μουσικό σύνολο, δε βλέπετε να έχει περάσει κάποια επιρροή κοινή σε όλα τα μέλη σας μέσα στη μουσική σας;
Π. ΔΗΜΗΤΡΙΑΔΗΣ: Δεν υπάρχει... Οι ΑΕΡΑ ΠΑΤΕΡΑ είναι υβριδικό σχήμα.

Πώς πιστεύετε ότι θα νιώθετε μετά από δέκα χρόνια για τη φάση των ΑΕΡΑ ΠΑΤΕΡΑ γενικά;
ΤΖΙΜΗΣ: Αν υπήρχε εξέλιξη σε μας, θα αισθανόμασταν κάπως διαφορετικά. Αλλά από ό, τι βλέπω κρίνοντας και από το παρελθόν, μάλλον το ίδιο θα αισθανόμαστε.

Στο σημείο αυτό, θα πρέπει να αφήσουμε τους ΑΕΡΑ ΠΑΤΕΡΑ.

Δεν ήταν δυνατό, φυσικά, να μεταφέρω εδώ όλη την -πολύ ενδιαφέρουσα εν τούτοις- συζήτηση που προκάλεσαν οι ερωτήσεις μου. Κλείνοντας τη συνέντευξη, θα πρέπει όμως να αναφέρω πως οι ΑΕΡΑ ΠΑΤΕΡΑ ετοιμάζουν το δεύτερο δίσκο τους -είναι αυτή την εποχή στο στάδιο της τελικής μίξης. Ο δίσκος αυτός ηχογραφήθηκε στο studio ενός άλλου συγκροτήματος, των ΤΣΟΠΑΝΑ-RAVE και θα είναι έτοιμος μάλλον στις αρχές της άνοιξης. Ας ευχηθούμε να έχει ακόμα μεγαλύτερη επιτυχία από την πρώτη τους δουλειά.


ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗΝ ΗΧΟΛΗΨΙΑ

Στο προηγούμενο Μ.Δ. είχαμε μιλήσει για τα μικρόφωνα. Είχαμε παρουσιάσει τους διαφόρους τύπους μικροφώνων με κριτήριο το τρόπο λειτουργίας τους, δηλαδή πώς μετατρέπουν το ήχο σε ηλεκτρικό ρεύμα, που θα χρησιμοποιηθεί για την καταγραφή αυτού του ήχου. Καιρός λοιπόν να δούμε τα μικρόφωνα και από την «ακουστική» τους σκοπιά: Πού πρέπει να τοποθετούνται σε σχέση με την ηχητική πηγή για να έχουμε το καλύτερο αποτέλεσμα;

Ανάλογα με την ευαισθησία που έχει ένα μικρόφωνο σε ήχους που έρχονται από διάφορες κατευθύνσεις, αυτό μπορεί να χαρακτηριστεί είτε μονοκατευθυντήριο (unidirectional) είτε δικατευθυντήριο (bidirectional) είτε παντοκατευθυντήριο (omnidirectional).

Ένα παντοκατευθυντήριο μικρόφωνο είναι ευαίσθητο σε όλες τις πηγές ήχου, ανεξάρτητα από τη σχετική ως προς αυτό θέση τους. Δέχονται εξ ίσου καλά ήχους που φτάνουν από πηγές μπροστά από το μικρόφωνο, πίσω από αυτό όπως και δεξιά ή αριστερά του. Έτσι, μοιάζει περισσότερο με το αφτί, που και αυτό είναι ένας παντοκατευθυντήριος δέκτης ήχων.

Το δικατευθυντήριο μικρόφωνο είναι ευαίσθητο σε ήχους που προέρχονται είτε από μπροστά είτε από πίσω ακριβώς από αυτό (δηλαδή από γωνία 0 ή 180 μοιρών). Ήχοι που έρχονται από γωνία 90 ή 270 μοιρών δε συλλέγονται (για την ακρίβεια, συλλέγονται ελάχιστα) από το μικρόφωνο αυτού του τύπου.

Τέλος, το μονοκατευθυντήριο μικρόφωνο είναι ευαίσθητο σε ήχους που έρχονται μόνο από μπροστά (από γωνία 0 μοιρών), ενώ ήχοι που προέρχονται από οποιαδήποτε άλλη κατεύθυνση δε συλλέγονται.

Η ευαισθησία ενός μικροφώνου εξαρτάται και από τη συχνότητα του συλλεγόμενου ήχου. Για παράδειγμα, ακόμα και ένα μονοκατευθυντήριο μικρόφωνο μπορεί να συλλέξει ήχους που παράγονται πίσω από αυτό, αν η συχνότητά τους είναι αρκετά χαμηλή.

Για την ποσοτική περιγραφή της ευαισθησίας ενός μικροφώνου χρησιμοποιούνται τα πολικά διαγράμματα. Αυτά απεικονίζουν την ευαισθησία του μικροφώνου σε σχέση με την κατεύθυνση προέλευσης του ήχου, την ένταση και τη συχνότητά του.

Πολλές φορές είναι πιθανό ένα μικρόφωνο να συλλέξει και ήχους που δεν έχουν καμιά σχέση με την ηχητική πηγή που το διεγείρει. Τέτοιοι ήχοι παράγονται από ανεπιθύμητες δονήσεις του αέρα κοντά στο μικρόφωνο -όπως συμβαίνει στην περίπτωση μιας συναυλίας ή ομιλίας στο ύπαιθρο την ώρα που φυσάει ο άνεμος- ή από κραδασμούς που μεταδίδονται στο μικρόφωνο διαμέσου της βάσης πάνω στην οποία στηρίζεται -όπως συμβαίνει σε μικρόφωνα που χρησιμοποιούμε για την ηχοληψία/ηχογράφηση των drums. Στις περιπτώσεις αυτές, παράγονται θόρυβοι (που, βέβαια, είναι ενοχλητικοί). Για να αποφύγουμε αυτούς τους ανεπιθύμητους θορύβους, παρεμβάλλουμε μεταξύ του μικροφώνου και της ηχητικής πηγής ένα αντιανεμικό (μικρή επιφάνεια από απορροφητικό υλικό) και/ή το στηρίζουμε σε μια βάση με αντικραδασμικό πλαίσιο (ειδική διάταξη που απορροφά τις δονήσεις του υλικού από το οποίο είναι κατασκευασμένη η βάση).

Η τοποθέτηση ενός μικροφώνου σε σχέση με την ηχητική πηγή -το μουσικό όργανο ή τον τραγουδιστή που θα ηχογραφηθεί- είναι ζήτημα προσωπικής επιλογής του ηχολήπτη. Ο βασικός κανόνας στην ηχοληψία είναι ότι «δεν υπάρχουν σταθεροί κανόνες». Ωστόσο, είναι σημαντικό να γνωρίζει ο ηχολήπτης τα χαρακτηριστικά των μικροφώνων που χρησιμοποιεί, έτσι ώστε να αποφεύγει ορισμένα δυσάρεστα αποτελέσματα.

Για παράδειγμα, επειδή η τοποθέτηση του μικροφώνου σε αρκετή απόσταση από την ηχητική πηγή συνεπάγεται τη συλλογή όχι μόνο του ήχου που προέρχεται απευθείας από την πηγή, αλλά και των ήχων που προέρχονται από τις ανακλάσεις του κυρίως ήχου, αυτή η τεχνική χρησιμοποιείται όταν θέλουμε να ηχογραφήσουμε ένα όργανο με τέτοιο τρόπο, ώστε να μεταφέρουμε στην ταινία και την αίσθηση του χώρου μέσα στον οποίο έπαιξε αυτό το όργανο. Όμως, αν κοντά σε αυτό το όργανο υπάρχουν και άλλα, ο ήχος τους θα συλλεχτεί από το μικρόφωνο που ηχογραφεί το όργανο που μας ενδιαφέρει και έτσι, κατά την τελική μίξη δε θα μπορούμε να κάνουμε αλλαγές στη χροιά του (με τη χρήση ειδικών μηχανημάτων effects) ή στην έντασή του, επειδή ταυτόχρονα θα επηρεάζεται και ο ήχος των άλλων, γειτονικών οργάνων που ηχογραφήθηκαν μαζί του στο ίδιο «κανάλι» (λωρίδα της ταινίας του μαγνητοφώνου). Για να αποφύγουμε αυτό το πρόβλημα, όταν ηχογραφούμε πολλά όργανα ταυτόχρονα, τοποθετούμε το μικρόφωνο του κάθε οργάνου πολύ κοντά σ’ αυτό. Έτσι βέβαια, χάνουμε την ακουστική του χώρου (που όμως μπορούμε να την αναπαραγάγουμε με τη χρήση των μηχανημάτων effects κατά την τελική μίξη), αλλά πετυχαίνουμε να έχουμε κάθε όργανο σε ξεχωριστό κανάλι και επομένως τη δυνατότητα να κάνουμε όποια επέμβαση θέλουμε στο καθένα από αυτά, χωρίς να επηρεάζονται τα άλλα.

Επίσης, αν ηχογραφούμε π.χ. μια κιθάρα ακουστική και ταυτόχρονα παίζει και ο drummer, η επιλογή ενός μονοκατευθυντήριου μικροφώνου που θα τοποθετηθεί μπροστά από την κιθάρα (ενώ τα τύμπανα θα είναι πίσω από αυτό και άρα, λογικά δε θα έπρεπε να συλλέγει τον ήχο τους) πρέπει να γίνει με μεγάλη προσοχή, γιατί ένα χαμηλής ποιότητας μικρόφωνο, έστω και μονοκατευθυντήριο, μπορεί να συλλέξει τις χαμηλές συχνότητες από τα τύμπανα έστω και αν βρίσκονται πίσω από αυτό (όπως είπαμε και πιο πάνω).

Φυσικά, τα όσα είπαμε μέχρι εδώ δεν αρκούν για να καλύψουν σε βάθος το θέμα των μικροφώνων, αλλά είναι αρκετά για να πάρετε μια ιδέα του τι είναι, πώς λειτουργεί και πώς μπορεί να χρησιμοποιηθεί ένα μικρόφωνο.